حسن قاسمی؛ لیلا نیرومند؛ آنی میرزاخانیان
چکیده
ایران، یک سال پس از خروج آمریکا از برجام، به تعهدات خود عمل کرد، ولی پس از گذشت این مدت، به تدریج اجرای تعهدات خود را کاهش داد. رسانه‌های گوناگون برمبنای گفتمان خود، نسبت به پوشش اخبار کاهش تعهدات برجامی ایران، اقدام کردند. العربیۀ فارسی و خبرگزاری صداوسیما، دو رسانۀ مهم منطقه هستند که هرکدام، از زاویۀ نگاهی متفاوت و براساس گفتمان‌های ...
بیشتر
ایران، یک سال پس از خروج آمریکا از برجام، به تعهدات خود عمل کرد، ولی پس از گذشت این مدت، به تدریج اجرای تعهدات خود را کاهش داد. رسانه‌های گوناگون برمبنای گفتمان خود، نسبت به پوشش اخبار کاهش تعهدات برجامی ایران، اقدام کردند. العربیۀ فارسی و خبرگزاری صداوسیما، دو رسانۀ مهم منطقه هستند که هرکدام، از زاویۀ نگاهی متفاوت و براساس گفتمان‌های خود، این اخبار را برای مخاطبان خود پوشش دادند و ما در این پژوهش، به مطالعه، بررسی و تحلیل گفتمان این دو رسانه پرداخته‌ایم. روش پژوهش، تحلیل گفتمان برمبنای رویکرد گفتمان کاوی ون‌دایک است. بازۀ زمانی موردمطالعه، در این پژوهش، از روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ تا 20 آبان ماه 1398 است. متون موردمطالعه، 8 خبر از مجموع 141 خبر العربیۀ فارسی و 7 خبر از بین 329 خبر خبرگزاری صداوسیماست که در بازۀ زمانی مذکور به پوشش اخبار کاهش تعهدات برجامی ایران پرداخته‌اند، نمونه‌ها به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد در العربیۀ فارسی، ایران، عامل ناامنی منطقۀ خاورمیانه و تهدیدی برای جامعۀ جهانی معرفی می‌شود و علاوه بر گفتمان ایران‌هراسی، گفتمان‌های ایرانِ منزوی و ایرانِ ضعیف و ایران و ایرانِ حامی تروریست، ترویج می‌شود. در مقابل، خبرگزاری صداوسیما بر گفتمان مقاومت، اقتدار و ضداستکباری تاکید دارد و معتقد است ایران به منظور حفظ منافع ملی، اقدام به کاهش تعهدات برجامی خود کرده است.
