احمد ضابطی جهرمی
دوره 1، شماره 1 ، پاییز 1397، ، صفحه 11-12
فاطمه سعیدیان؛ مسعود نقاش زاده
چکیده
تراژدی، یکی از مهمترین گونههای نمایشی است که به بیان جدی‌ترین و مهمترین مسائل بشری میپردازد. در تراژدی انسان با همه توان و مقاومتش در مقابل قدرتهایی شگرف قرار میگیرد که او را به سمت سرنوشتی مبهم سوق میدهند و در ازای رنجی که بر انسان تحمیل میکنند؛ شناخت و آگاهی ارزانی میدارند. نمایشهای تراژیک با بازنمایی ...
بیشتر
تراژدی، یکی از مهمترین گونههای نمایشی است که به بیان جدی‌ترین و مهمترین مسائل بشری میپردازد. در تراژدی انسان با همه توان و مقاومتش در مقابل قدرتهایی شگرف قرار میگیرد که او را به سمت سرنوشتی مبهم سوق میدهند و در ازای رنجی که بر انسان تحمیل میکنند؛ شناخت و آگاهی ارزانی میدارند. نمایشهای تراژیک با بازنمایی سرنوشتهای فاجعهبار زمینه را برای پالایش روحی مخاطب و پندآموزی او فراهم میکنند. این قابلیت تراژدی ما را بر آن میدارد تا در مورد نمایشیسازی روایت‌های دینی سوگانجام که هدفشان تعلیم و تزکیه است، در قالب تراژدی فکر کنیم. روایت‌های دینی، بخشی از گنجینه ادبی و فرهنگی ما هستند. این روایت‌ها شامل قصههای قرآنی، داستانهای مذهبی و تاریخ انبیا و اولیاست. پژوهش حاضر به شناسایی ظرفیت‌های ژانر تراژدی برای نمایشیسازی روایت‌های دینی سوگانجام پرداخته است و نتایج نشان میدهد که ژانر تراژدی با همه مؤلفه‌های خود چون کنش قهرمان برای کشف حقیقت که منجر به پالایش روحی میشود- هامارتیا (به معنای شیفتگی مهلک و نه به معنای ارسطویی مرسوم آن)، کاتارسیس و بازشناخت- بستر خوبی را برای نمایشیسازی روایت‌های دینی سوگانجام چون حادثه عاشورا فراهم میآورد.
محمدحسین آزادی؛ محمدحسین ساعی؛ هادی البرزی دعوتی
چکیده
انتشار گسترده «خبر جعلی» ـ خبرهایی که عامدانه، مغرضانه و به‌صورت سازمانی و حرفه‌ای اغلب بر بستر رسانه‌های اجتماعی، جهت فریب کاربران و انحراف جامعه ساخته و پرداخته می‌شوند ـ به یکی از تهدیدات مهم رسانهای در جوامع امروز تبدیل شده است. شناخت جامع این پدیده که به ویژه پس از انتخابات سال 2016 آمریکا موردتوجه جدی رسانه‌ها و پژوهشگران ...
بیشتر
انتشار گسترده «خبر جعلی» ـ خبرهایی که عامدانه، مغرضانه و به‌صورت سازمانی و حرفه‌ای اغلب بر بستر رسانه‌های اجتماعی، جهت فریب کاربران و انحراف جامعه ساخته و پرداخته می‌شوند ـ به یکی از تهدیدات مهم رسانهای در جوامع امروز تبدیل شده است. شناخت جامع این پدیده که به ویژه پس از انتخابات سال 2016 آمریکا موردتوجه جدی رسانه‌ها و پژوهشگران قرار گرفته، برای تشخیص و مقابله با آن ضروری است. فهم تفاوتهای این مفهوم خاص و سایر مفاهیم مشابهی که در فضای زبانی مرتبط با خبر و خبررسانی به کار می‌رود، میتواند برای شناخت مناسب خبر جعلی به ما کمک کند. ازجمله قدیمی‌ترین واژه‌های این حوزه، «شایعه» است که در نگاه اول بسیار به مفهوم خبر جعلی نزدیک است. بنابراین در صورت ارائه‌ی تبیینی روشن از تفاوت این دو مفهوم، می‌توان معنای دقیق‌تری از «خبر جعلی» بیان نمود. برای دستیابی به این هدف مقاله، علاوه بر بررسی جامع منابع علمی موجود، با 17 نفر از متخصصان حرفه‌ای و دانشگاهی حوزه خبر و رسانه مصاحبه شد. سپس با تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با روش تحلیل مضمون، تفاوت این دو پدیده را ارائه دادیم. یافته‌های این پژوهش معلوم می‌کند که اولاً مهمترین تفاوت شایعه و خبر جعلی مربوط به ظهور و بروز شایعه در جامعه‌ی شفاهی و ظهور بروز خبر جعلی در جامعه‌ی شبکه‌ای است. ثانیاً می‌توان خبر جعلی را در بستر جامعه‌ی شبکه‌ای در سه ویژگی «تولیدکنندگی»، «ماهیت محتوا» و «ویژگی‌های کاربران» متفاوت از شایعه دانست.
سید مهدی شریفی؛ سمیه لبافی؛ بهاره رادمنش؛ رحمان میاح
چکیده
گسترش روزافزون فناوری‌های ارتباطی و شبکۀ جهانی اینترنت، عصری جدید در تاریخ اطلاع‌رسانی ارتباطات جمعی رقم زده است. این تغییرات فناورانه نه‌تنها زیرساخت‌های ارتباطی، بلکه سازمان‌های رسانهای را نیز دچار تغییر و تحول کرده است. این تغییرات نیازمند الگوی مدیریتی نوینی در حوزۀ اطلاع‌رسانی است. دراین پژوهش، از رویکرد کیفی و روش تحلیل ...
بیشتر
گسترش روزافزون فناوری‌های ارتباطی و شبکۀ جهانی اینترنت، عصری جدید در تاریخ اطلاع‌رسانی ارتباطات جمعی رقم زده است. این تغییرات فناورانه نه‌تنها زیرساخت‌های ارتباطی، بلکه سازمان‌های رسانهای را نیز دچار تغییر و تحول کرده است. این تغییرات نیازمند الگوی مدیریتی نوینی در حوزۀ اطلاع‌رسانی است. دراین پژوهش، از رویکرد کیفی و روش تحلیل تم بهره گرفته شده است و مؤلفه‌های الگوی مدیریت بخش خبر رسانۀ ملی در فضای مجازی با بهرهگیری از رویکرد ارتباطات آیینی و طی مصاحبههای عمیق با چهارد هنفر از خبرگان حوزۀ رسانه استخراج شده است. بنا بر نتایج این پژوهش، مهمترین مؤلفهها عبارتاند از: کمکردن محدودیتهای سیاسی و فرهنگی در تعامل با ذینفعان، تعامل با سازمان‌های سیاستگذار در حوزۀ فضای مجازی، ایجاد زیرساخت مناسب برای توسعۀ ارتباطات آیینی در بخش خبر رسانۀ ملی و توسعۀ کاربرد محتوای کاربرساخته با رویکرد آیینی در بخشهای خبری.
میثم سام بند؛ علی اکبر فرهنگی؛ جمشید صالحی صدقیانی؛ محمدرضا قائدی
چکیده
رسانه در دنیای امروز به عنوان یک هویت هم شأن با دولت است که از حیث تأثیرگذاری تا حد شکل دهی به ماهیت فردی و اجتماعی انسان، توانا است. ظرفیت انواع رسانه، به ویژه تلویزیون، به اندازهای است که به عنوان عاملی در توسعه انسانی مطرح است. نگاه توسعه انسانی به انسان به مثابه ظرفیتی است که باید شکوفا شود. این شکوفایی جز از مسیر توانمند ...
بیشتر
رسانه در دنیای امروز به عنوان یک هویت هم شأن با دولت است که از حیث تأثیرگذاری تا حد شکل دهی به ماهیت فردی و اجتماعی انسان، توانا است. ظرفیت انواع رسانه، به ویژه تلویزیون، به اندازهای است که به عنوان عاملی در توسعه انسانی مطرح است. نگاه توسعه انسانی به انسان به مثابه ظرفیتی است که باید شکوفا شود. این شکوفایی جز از مسیر توانمند سازی افراد حاصل نمی شود. از این رو؛ هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این سؤال است که چگونه می توان از مجرای رسانه تلویزیون برای توسعه توانمند سازی فردی استفاده کرد؟ این پژوهش کیفی، با استفاده از روش مفهوم سازی داده بنیاد انجام گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری نظری تعداد سیزده نفر ازاستادان دانشگاه، مدیران و کارشناسان دارای تجربه کاری در حوزه ارتباطات و توسعه تحت مصاحبه عمیق قرار گرفتند. داده های حاصل از طریق کد گذاری باز، محوری و انتخابی مورد تفسیر قرار گرفت. یافته های پژوهش، چهار کارکرد اصلی فراهم سازی بستر و ایجاد آزادی فرصت، فراهم سازی شرایط علّی، فراهم سازی عوامل میانجی و استراتژی تغییر را به منظور توانمند سازی فردی، برای رسانه تلویزیون شناسایی نموده است.
اسماعیل افقهی؛ علی حمیدی زاده؛ اعظم میرزمانی؛ سیدحسین شرف الدین
چکیده
مخاطبان، مهمترین سرمایۀ رسانه‌های جمعی محسوب می‌شوند. از این‌رو، جذب و حفظ مخاطب همواره یکی از دغدغه‌ها اصلی سازمان‌های رسانهای است. این دغدغه ، مشابه دغدغۀ سودآوری در سازمان‌های تجاری است. برندینگ برای هر سازمان رسانهای ، ارزشی ویژه ایجاد می‌کند، باعث تمایز آن با رقبا میشود و برای مشتری یا مخاطب، معنا خلق می‌کند. یکی ...
بیشتر
مخاطبان، مهمترین سرمایۀ رسانه‌های جمعی محسوب می‌شوند. از این‌رو، جذب و حفظ مخاطب همواره یکی از دغدغه‌ها اصلی سازمان‌های رسانهای است. این دغدغه ، مشابه دغدغۀ سودآوری در سازمان‌های تجاری است. برندینگ برای هر سازمان رسانهای ، ارزشی ویژه ایجاد می‌کند، باعث تمایز آن با رقبا میشود و برای مشتری یا مخاطب، معنا خلق می‌کند. یکی از راهکارهای جذب و حفظ مخاطب، ایجاد برند برای رسانه‌های خبری است. هدف از انجام این تحقیق، پاسخ‌گویی به این سؤال است که: چه عواملی در برند شدن یک رسانۀ خبری مؤثرند؟ برای پاسخ به این سؤال از روش «متاسنتز» استفاده کرده‌ایم. جامعۀ آماری این تحقیق، مطالعات کیفی است که با موضوع برند رسانه به‌ویژه برند رسانۀ خبری در بازۀ زمانی سال‌های 2000 تا 2017 منتشر شدهاند. با استفاده از تحلیل محتوا، درمجموع، تعداد 87 کد، 18 مفهوم و 5 مقوله برای برند رسانۀ خبری کشف و برچسبگذاری شدند. یافته‌های این تحقیق نشان میدهد که عواملی چون: اداره و سازمان، پیام، ارتباطات، مخاطبان و ارزشها در برند شدن یک رسانۀ خبری مؤثرند.
حمیدرضا پاک دل؛ محمدرضا رسولی؛ اکبر نصراللهی کاسمانی؛ محمد شریف خانی
چکیده
با شکل گیری فضای مجازی و متعاقب آن پیدایش شبکه های اجتماعی ، سازمان های رسانه ای و رسانه های سنتی با تهدیدات و فرصت های جدیدی روبرو شده اند. چالش های جدید رسانه های نوین متکی بر اینترنت برای رسانه های سنتی، موضوعی است که همواره محل بحث صاحبنظران بوده است. مسئله اصلی این پژوهش تبیین چالش های کنونی و آتی سازمان ...
بیشتر
با شکل گیری فضای مجازی و متعاقب آن پیدایش شبکه های اجتماعی ، سازمان های رسانه ای و رسانه های سنتی با تهدیدات و فرصت های جدیدی روبرو شده اند. چالش های جدید رسانه های نوین متکی بر اینترنت برای رسانه های سنتی، موضوعی است که همواره محل بحث صاحبنظران بوده است. مسئله اصلی این پژوهش تبیین چالش های کنونی و آتی سازمان صدا و سیما در فضای مجازی و ارائه راهکارهایی برای مواجهه با این چالش ها است .همچنین در این پژوهش با توجه به اینکه وظیفه پایش و اثرگذاری در فضای مجازی بطور رسمی به معاونت فضای مجازی سازمان صدا و سیما واگذار شده و معاونت مذکور نیزنسبتاً نوپا است ، سعی شده تا با بررسی فرصت ها، تهدیدات، نقاط قوت و ضعف این معاونت ، راهبردهای مناسب مطرح و معرفی شوند. راهبردهای مورد نظرپژوهش به معاونت این امکان را میدهد تا در برابر اقدامات سایر شبکه های اجتماعی و کاربران فضای مجازی منفعل نبوده بلکه واکنش بموقع از خود نشان داده وحتی اعمال نفوذ نماید. این پژوهش با استفاده از روش دلفی ، طی سه مرحله و با بهره گیری از الگوی برنامه ریزی استراتژیک دیوید به این مهم دست یافته است. به همین منظور از نظرات 18 نفر از خبرگان حوزه رسانه کمک گرفته شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، چالش های سازمان صدا و سیما به دو دسته : چالش های کنونی و چالش های آتی تقسیم بندی و برای هر دسته از این چالش ها نیز راهکارهای مختص به خود ارائه شده است. نتیجه این تحقیق نشان می دهد: نقاط قوت و فرصت های معاونت فضای مجازی از نقاط ضعف و تهدیدات آن بیشتر است که در نهایت راهبردهای تهاجمی، مناسبترین راهبردها برای این معاونت تشخیص و پیشنهاد شده اند .
سمیرا سیف علی؛ اصغر فهیمی فر
دوره 1، شماره 1 ، پاییز 1397، ، صفحه 13-34
چکیده
مطالعه نقش رسانه‌ها در بازنمایی دین، سال‌هاست که در علوم اجتماعی، علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی و دینی جایگاهی مهم یافته است؛ به‌طوری که فراوانی پژوهش‌ها در حوزه رسانه و دین و به طور خاص، مطالعه رابطه اینترنت و دین، در چند دهه اخیر، اهمیت این زمینه پژوهشی را نشان میدهد. از این رو، پژوهش حاضر درصدد است با نظر به مراحل پیشرفت ...
بیشتر
مطالعه نقش رسانه‌ها در بازنمایی دین، سال‌هاست که در علوم اجتماعی، علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی و دینی جایگاهی مهم یافته است؛ به‌طوری که فراوانی پژوهش‌ها در حوزه رسانه و دین و به طور خاص، مطالعه رابطه اینترنت و دین، در چند دهه اخیر، اهمیت این زمینه پژوهشی را نشان میدهد. از این رو، پژوهش حاضر درصدد است با نظر به مراحل پیشرفت مطالعات درخصوص نوع رویکرد پژوهشگران به جوامع مذهبی آنلاین، با بیان سه رویکرد مسلط نظری (رسانهای شدن دین، رسانهای شدن معنا و شکلگیری اجتماعی فناوری)، خلاصهای از یافته‌های حاصل مطالعات رابطه رسانه‌های جدید و دین را ارائه کند. سعی بر آن است که پژوهش حاضر، دریچهای برای تفسیر در مطالعات تعامل رسانه‌های جدید با جوامع و کاربران مذهبی فراهم کند. بدینمنظور این پژوهش، با روش توصیفی- تحلیلی و جمعآوری اطلاعات از طریق رجوع به منابع کتابخانه‌ای انجام شده است.
اکبر صمدی نیا؛ فردوس آقاگل زاده
چکیده
روایت‌های کهن، سال‌ها در میان مردم زندگی کرده‌اند و در طی قرن‌ها دوام آورده‌اند. این روایت‌ها، گاه به‌صورت شفاهی و گاه به‌صورت نوشتار، از نسلی به نسل دیگر منتقل‌شده‌اند؛ اما شفاهی‌بودن و شنیداری‌بودن از شاخص‌های همیشگی این روایت‌ها بوده است. روایت‌ها و داستانهای امروزی که در رسانه‌ها تولید و پخش میشود، به‌جز اندکی، ...
بیشتر
روایت‌های کهن، سال‌ها در میان مردم زندگی کرده‌اند و در طی قرن‌ها دوام آورده‌اند. این روایت‌ها، گاه به‌صورت شفاهی و گاه به‌صورت نوشتار، از نسلی به نسل دیگر منتقل‌شده‌اند؛ اما شفاهی‌بودن و شنیداری‌بودن از شاخص‌های همیشگی این روایت‌ها بوده است. روایت‌ها و داستانهای امروزی که در رسانه‌ها تولید و پخش میشود، به‌جز اندکی، ماندگاری روایت‌های کهن را ندارند. شناخت تکتک عناصر این روایت‌ها به ما امکان میدهد بتوانیم ساختار روایتهایمان را بهروز کنیم و دریابیم که هر روایت باید چه ویژگیهایی داشته باشد تا بتواند ماندگار شود. همچنین بشناسیم که شکلگیری هر روایت از کجا شروع و به کجا ختم میشود و روایت، چه زیرساختها و مشخصههای اصلی و فرعی دارد. برای انجام این پژوهش از روش تحلیل کیفی استفاده شده است. تحلیل روایت، رویکردی تحلیلی در روش کیفی است. در این پژوهش، ساختار روایت تالشی منطقه گیلان به نام «لدوبه»از منظر ساختار دراماتیک بررسی و پژوهش شده است تا بتوان بر اساس این کنکاش، الگویی برای نوشتن در رادیو و بر مبنای ساختارشناسی روایت ارائه کرد.
احمد ضابطی جهرمی؛ محمد راهبریان یزدی
چکیده
هدف این پژوهش که با مشاهده تعدادی از آثار مستند - به‌منظور تحلیل ساختار و محتوای آنها - در ترکیب با روش پژوهش کتابخانه‌ای انجام‌شده، تعیین الگویی کاربردی برای تولید فیلم مستند آموزشی تعاملی بر مبنای نظریه دیوید آزوبل(1918-2008) ( نظریه‌پرداز آمریکایی حوزه روانشناسی آموزش) است.گروهی از فیلم‌های آموزشی مورد استفاده در نظام آموزش‌وپرورش ...
بیشتر
هدف این پژوهش که با مشاهده تعدادی از آثار مستند - به‌منظور تحلیل ساختار و محتوای آنها - در ترکیب با روش پژوهش کتابخانه‌ای انجام‌شده، تعیین الگویی کاربردی برای تولید فیلم مستند آموزشی تعاملی بر مبنای نظریه دیوید آزوبل(1918-2008) ( نظریه‌پرداز آمریکایی حوزه روانشناسی آموزش) است.گروهی از فیلم‌های آموزشی مورد استفاده در نظام آموزش‌وپرورش ایران و سایت‌های تولیدکننده محتوای آنها (برای نمونه سایت فرا درس) همچنین مستندهای وبی (Web documentary) تعاملی «مردی با دوربین فیلم‌برداری: یک نسخه جهانی» (2010)، « سفر به انتهای زغال‌سنگ» (2008) بهعنوان نمونه‌های هدفمند، در این پژوهش بررسی‌شده‌اند. تعیین مهمترین یا اصلی‌ترین معیارها و اصول تولید فیلم مستند آموزشی تعاملی، همچنین شناخت ویژگی‌ها و معرفی انواع ساختارهای آن ، عمده‌ترین هدف این پژوهش است که در کانون آن ، نظریه روانشناسی آموزش آزوبل برای تعلیم مخاطب قرار دارد. الگوی پیشنهادی مقاله برای ساخت مستند آموزشی تعاملی متوجه پاسخ به این پرسش کلیدی است : در شیوه‌های نوین آموزش با استفاده از رسانه‌های دیداری- شنیداری امروزی، چگونه می‌توان از فیلم مستند با ساختار تعاملی، بهمثابه جانشین آموزگار ، در حیطه آموزش استفاده کرد؟ یافته‌های پژوهش نشان میدهد که در مرحله تولید این نوع مستند، انتخاب مخاطب فیلم اولاً باید منطبق با الگوی « یادگیری معنادار» صورت گیرد ، ثانیاً مستند آموزشی با ساختار تعاملی کاملاً باز ، مناسبترین نوع فیلم در حیطه آموزش رسانه‌های دیداری - شنیداری با پلتفرم‌های دیجیتال است . ثالثاً این فرم مستند میتواند یاد دهنده و یادگیرنده را از حضور فیزیکی در فضای سنتی آموزش - در کلاس درس - بی‌نیاز کند و آن دو ، ارتباطی متقابل و پویا با یکدیگر داشته باشند.
محمدرضا حسنایی؛ سعیده سادات موسوی
چکیده
از اوایل قرن بیستم داستانهای تصویری بهعنوان ابزار قدرتمندی برای شکلدهی به مفهوم ملیت و همسوسازی آرا و افکار مردم ژاپن بهکار گرفته شدهاند. این آثار با بهرهگیری از روشهای هوشمندانه در نحوه روایاتشان و نیز قدرتی که در تحریک احساسات و بهجنبش درآوردن قشرهای مختلف مردم داشتند، بهسرعت به ابزار مهمی برای ترویج و تبلیغ ...
بیشتر
از اوایل قرن بیستم داستانهای تصویری بهعنوان ابزار قدرتمندی برای شکلدهی به مفهوم ملیت و همسوسازی آرا و افکار مردم ژاپن بهکار گرفته شدهاند. این آثار با بهرهگیری از روشهای هوشمندانه در نحوه روایاتشان و نیز قدرتی که در تحریک احساسات و بهجنبش درآوردن قشرهای مختلف مردم داشتند، بهسرعت به ابزار مهمی برای ترویج و تبلیغ آرمانهای حکومتی و ملی تبدیل شدند؛ به‌ویژه در طی جنگ جهانی دوم، داستانهای مصور و انیمیشن برای ترغیب جوانان به شرکت در جنگ، تقویت روحیه عمومی، موجه نشان دادن اعمال ارتش ژاپن در چین و کره، و حتی خبررسانی غیرواقعی در مورد وضعیت جنگ بهکار گرفته شدند. در سال‌های پس از جنگ نیز داستانهای مصور (مانگا) و انیمیشن تجاری ژاپن که با نام انیمه شناخته میشود، بهعنوان قدرتمندترین ابزار در تسکین زخمهای حاصل از شکست و فجایع ناشی از بمباران اتمی عمل کردند. پژوهش حاضر با مطالعه تاریخی روند ظهور و رشد این دو رسانه، قدرت احتمالی و ابعاد نفوذ این رسانه‌های تصویری-داستانی را در جامعه ژاپن ارزیابی کرده و در ادامه با مطالعهای تطبیقی، به سنجش جایگاه انیمیشنهای ایرانی در شکل‌دادن به مفهوم هویت ملی در ایران پرداخته است.
ویدا همراز
چکیده
در سال‌های اخیر فناوری‌های رسانهای برای کمک به آموزش و پژوهش تاریخ، فرصت‌های جدیدی مهیا کرده است که از آن جمله می‌توان به تولید کتاب صوتی اشاره کرد. کتاب صوتی یا کتاب شنیداری یکی از گونههای رسانهای است که به دلیل فضای چندرسانه‌ای در تولید آن، مورد استقبال مخاطبان قرارگرفته است. هدف این مقاله آن است که چگونگی بهرهگیری از ظرفیت‌های ...
بیشتر
در سال‌های اخیر فناوری‌های رسانهای برای کمک به آموزش و پژوهش تاریخ، فرصت‌های جدیدی مهیا کرده است که از آن جمله می‌توان به تولید کتاب صوتی اشاره کرد. کتاب صوتی یا کتاب شنیداری یکی از گونههای رسانهای است که به دلیل فضای چندرسانه‌ای در تولید آن، مورد استقبال مخاطبان قرارگرفته است. هدف این مقاله آن است که چگونگی بهرهگیری از ظرفیت‌های کتاب شنیداری برای آموزش تاریخ در گروههای سنی مختلف و افزودن علاقه خوانندگان به مطالعه و فراگیری تاریخ را مورد بررسی قرار دهد. این مقاله با رویکرد تحلیلی و تفسیری و روش اسنادی انجام شده است. نتیجهگیری این پژوهش نشان میدهد که چگونه می‌توان از ظرفیت‌های صدا و چندرسانهایها، برای تصویرسازی ذهنی کتابهای شنیداری کودکان و بزرگسالان و امکانات جدید چندرسانه‌ای در آموزش تاریخ به تنهایی یا به صورت مکمل دیگر روشهای آموزشی استفاده کرد. مقاله، ضمن طبقه‌بندی و معرفی این روشها، ویژگی‌ها و کاربردهای آنها را تشریح نموده است.
علی احمدی
چکیده
با وجود گسترش رسانه‌های اجتماعی، هنوز تلویزیون مهمترین و رسمی‌ترین رسانه جمعی محسوب میشود اما رسانه‌های اجتماعی امروزه بخشی جدایی‌ناپذیر از حیات حرفه خبرنگاری به شمار می‌روند. این رسانه‌ها توانسته‌اند تا حدودی اقتدار خبرنگاران رسانه‌های سنتی از جمله تلویزیون را زیر سوال ببرند. به نظر می‌رسد خبرنگاران تلویزیون نیز از رسانه‌های ...
بیشتر
با وجود گسترش رسانه‌های اجتماعی، هنوز تلویزیون مهمترین و رسمی‌ترین رسانه جمعی محسوب میشود اما رسانه‌های اجتماعی امروزه بخشی جدایی‌ناپذیر از حیات حرفه خبرنگاری به شمار می‌روند. این رسانه‌ها توانسته‌اند تا حدودی اقتدار خبرنگاران رسانه‌های سنتی از جمله تلویزیون را زیر سوال ببرند. به نظر می‌رسد خبرنگاران تلویزیون نیز از رسانه‌های اجتماعی بهعنوان یکی از مهمترین ابزار خبرنگاری استفاده میکنند. هدف از پژوهش حاضر شناسایی میزان و نحوه استفاده از رسانه‌های اجتماعی در حرفه خبرنگاری در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است تا مشخص شود که این رسانه‌های نوین برای خبرنگاران چه کارکردی دارند و با چه انگیزه و هدفی توسط آنها استفاده می‌شوند. برای یافتن پاسخ، با تکیه بر نظریه‌های همگرایی رسانهای و استفاده و رضایتمندی، به روش پیمایش، نظر خبرنگاران خبرگزاری صدا و سیما، شبکه خبر و باشگاه خبرنگاران جوان در این خصوص احصا شد. یافته ها نشان میدهد خبرنگاران صدا و سیما در فعالیت حرفه‌ای خود از شبکه‌ها یا پیام‌رسان‌های اجتماعی به عنوان ابزاری کمکی با هدف پیگیری اخبار مربوط به حوزه فعالیت و رصد سایر رسانه‌ها، سوژه‌یابی و تعامل با مخاطبان استفاده میکنند. میزان بالای استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی بویژه تلگرام و واتس آپ در مقایسه با پیام‌رسان‌های داخلی در میان خبرنگاران و کمترین استفاده از اینستاگرام در امور خبری از دیگر یافته های این پژوهش است.
سیاوش صلواتیان؛ نیما محمدزاده
چکیده
هدف این مقالۀ، ارزیابی میزان چابکی معاونت صدای جمهوری اسلامی ایران و مقایسۀ آن با سطح مطلوب چابکی است. به‌منظور برآورد سطح فعلی چابکی سازمان در حوزه معاونت صدا و ارزیابی هر یک از قابلیت‌های موردنیاز یک سازمان چابک، در سال 1395، پرسش‌نامه‌ای بین 51 نفر از مدیران ارشد، مدیران میانی و کارشناسان معاونت مذکورکه با نمونه‌گیری تصادفی انتخاب ...
بیشتر
هدف این مقالۀ، ارزیابی میزان چابکی معاونت صدای جمهوری اسلامی ایران و مقایسۀ آن با سطح مطلوب چابکی است. به‌منظور برآورد سطح فعلی چابکی سازمان در حوزه معاونت صدا و ارزیابی هر یک از قابلیت‌های موردنیاز یک سازمان چابک، در سال 1395، پرسش‌نامه‌ای بین 51 نفر از مدیران ارشد، مدیران میانی و کارشناسان معاونت مذکورکه با نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده بودند، توزیع شد. از سوی دیگر، با توجه به اینکه بیشتر معیارهای چابکی، با مفاهیم زبان‌شناختی تعریف شده و با احتمال چندگانه و ابهام، طبقه‌بندی شدهاند، لذا برای ارزیابی سطح چابکی از منطق فازی استفاده کرده ایم. پس از ادغام مقادیر فازی «اهمیت» (حدّ مطلوب چابکی) و «عملکرد» (حدّ فعلی چابکی) مربوط به هر یک از معیارهای چابکی سازمان (شامل انعطاف‌پذیری، سرعت، پاسخ‌گویی و شایستگی)، سطح چابکی همۀ این معیارها «متوسط» ارزیابی شد در نهایت، با به دست آمدن مقادیر قطعی هر یک از قابلیت‌های فرعی چابکی، یعنی؛ 35 مشخصه‌ای که در پرسش‌نامه مطرح‌شده بودند، این مقادیر، رتبه‌بندی شده و شاخص‌هایی که حدّی پایین‌تر از سطح آستانۀ چابکی را به خود اختصاص داده اند، شناسایی و بهعنوان مانع اصلی بهبود چابکی در این پژوهش معرفی شدهاند، نهایتاً راهکارهایی نیز برای ارتقای سطح این شاخص‌ها در انتهای پژوهش ارائه شده است.
مرتضی شمس؛ اردشیر زابلی زاده
دوره 1، شماره 1 ، پاییز 1397، ، صفحه 35-64
چکیده
شبکه‌های خبری تلویزیونی، نقش ویژه‌ای در شکلدهی افکارعمومی و جریان‌سازی‌های سیاسی و اجتماعی در جوامع دارند و عرصه خبر، تبدیل به صحنهای از رقابت شبکه‌های خبری برای جذب بیشتر مخاطبان شده است. گوینده خبر، عنصری مهم در هر شبکه خبری تلویزیونی است که در ارتباطی بی‌واسطه، اخبار را به مخاطبان ارائه میدهد. هدف از این پژوهش کیفی که ...
بیشتر
شبکه‌های خبری تلویزیونی، نقش ویژه‌ای در شکلدهی افکارعمومی و جریان‌سازی‌های سیاسی و اجتماعی در جوامع دارند و عرصه خبر، تبدیل به صحنهای از رقابت شبکه‌های خبری برای جذب بیشتر مخاطبان شده است. گوینده خبر، عنصری مهم در هر شبکه خبری تلویزیونی است که در ارتباطی بی‌واسطه، اخبار را به مخاطبان ارائه میدهد. هدف از این پژوهش کیفی که با شیوه اسنادی و مطالعات میدانی انجام شده است، بررسی نقش و اهمیت گوینده خبر ارتباط‌گر در خبر تلویزیونی است؛ گویندهای که با کمک مهارت و شاخص‌های ویژه خود، ارتباطی نزدیک با مخاطبان برقرار و اخبار را باورپذیرتر و با اثر اقناعی بیشتری به آنها عرضه می‌کند. بر اساس نتایج پژوهش، استفاده از سبکهای جدید گویندگی خبر، تمایز قائل شدن بین گوینده خبر و خبرخوان از سوی شبکه‌های خبری تلویزیونی، مشارکت گویندگان خبر در نگارش و تهیه خبر و آشنایی گویندگان با علوم رفتاری و ارتباطات غیرکلامی، از اصولی است که گوینده خبر ارتباط‌گر باید در دستور کاری خویش قرار دهد.
محمد گنجی؛ نرگس نیکخواه قمصری؛ سمانه فروغی
چکیده
یکی از عواملی که تصورات مخاطبان، به‌ویژه کودکان، را از مفهوم کودک و دوران کودکی شکل میدهد، تماشای فیلم‌های انیمیشن است. این نوع فیلم، دیدگاه هایی را دربارهی وضعیت جسمانی، رفتاری، خانوادگی و زیستی کودکان به نمایش می‌گذارد. جهانبینیهای که دربارهی کودکان در آثار انیمیشن ارائه میشود تصادفی نبوده و منطبق با ...
بیشتر
یکی از عواملی که تصورات مخاطبان، به‌ویژه کودکان، را از مفهوم کودک و دوران کودکی شکل میدهد، تماشای فیلم‌های انیمیشن است. این نوع فیلم، دیدگاه هایی را دربارهی وضعیت جسمانی، رفتاری، خانوادگی و زیستی کودکان به نمایش می‌گذارد. جهانبینیهای که دربارهی کودکان در آثار انیمیشن ارائه میشود تصادفی نبوده و منطبق با رمزگذاریهای خاصی صورت می‌پذیرد. هدف این پژوهش تحلیل نشانه شناختی الگوی بازنمایی کودک در انیمیشن است. بدین منظور با استفاده از روش نشانهشناسی، به بررسی انیمیشن «بچه های ساختمان گلها»که در سال1395-1394تولید و در 91 قسمت ده دقیقه ای از شبکه ی پویا پخش‌شده، پرداخته‌ایم و کلیه قسمتهای این مجموعه را برای این منظور، مشاهده و تحلیل کرده‌ایم. نتایج پژوهش نشان میدهد که: در این مجموعه ، با نوعی بازنمایی توأم با «خوبنمایی» از کودک و دوران کودکی مواجهیم. شخصیت کودکان مجموعه، در جایگاه طبیعی سن خود بازنمایی نمیشوند، بلکه بزرگ‌تر و بالغتر از سن زیستیشان نمایش دار می‌آیند. چنین الگویی از بازنمایی ، به‌طورکلی ، در چهارچوب گفتمان «مدرن» جای میگیرد. ازاین‌رو ، مجموعه انیمیشن«بچههای ساختمان گلها» در صدد معرفی الگوی دوران کودکی با مؤلفه‌های گفتمان مدرن است.
رضا خاشعی
چکیده
مقوله سلامت تأثیر انکارناپذیری در توسعه جوامع دارد. همین امر وظیفه سیاست‌گذاران حوزه سلامت را پیچیده‌تر می‌کند. امروزه با توجه به کنترل بیماری‌های واگیر و افزایش طول عمر افراد، بیماری‌هایی شایع شدهاند که کاملاً به تغذیه انسان ارتباط دارند. اغلب جامعه‌شناسان امروزی بر این باورند که سبک زندگی افراد میتواند آنان را سالم نگه ...
بیشتر
مقوله سلامت تأثیر انکارناپذیری در توسعه جوامع دارد. همین امر وظیفه سیاست‌گذاران حوزه سلامت را پیچیده‌تر می‌کند. امروزه با توجه به کنترل بیماری‌های واگیر و افزایش طول عمر افراد، بیماری‌هایی شایع شدهاند که کاملاً به تغذیه انسان ارتباط دارند. اغلب جامعه‌شناسان امروزی بر این باورند که سبک زندگی افراد میتواند آنان را سالم نگه دارد یا بیمار کند. در این میان جهانی‌شدن نیز چالش‌های جدیدی در زمینه‌های مختلف پیش روی سیاست‌گذاران سلامت قرار داده است؛ چالش‌هایی که باعث ایجاد تغییراتی در الگوی مصرف مردم و سبک زندگی آنان به‌ویژه در حوزه سلامت شده است. از طرف دیگر، رسانه‌های جمعی نیز علاوه بر حضور گسترده در زندگی افراد، بهعنوان منبع اصلی کسب اطلاعات مربوط به سلامتی، اثرات مهمی بر سلامت عمومی گذاشته‌اند.هدف این مقاله آن است که با روش مطالعه اسنادی و تحلیل ثانویه و با استفاده از یافته‌های پژوهش‌های قبلی در زمینه‌ی مورد بحث، به پرسش‌های زیر پاسخ دهد:
میزان همسویی در دستگاه‌های متولی امر سلامت چگونه است؟
آیا در این راستا از رسانه‌های جمعی برای فرهنگ‌سازی مقوله سلامت بهدرستی استفاده میشود؟
آیا مردم بهعنوان مصرف‌کنندگان پیام‌های سلامتی مطابق با سیاست‌های کلان سلامت زندگی میکنند؟
یافته‌های این تحقیق نشان از فقدان هماهنگی و همسویی کامل بین سیاست‌های بالادستی نظام سلامتی کشور ما با سیاست‌های رسانه‌های جمعی، همچنین ناهماهنگی در اجرای سیاست‌های داخلی وزارت بهداشت و درمان و نهایتاً منطبق نبودن نیازهای مردم با سیاست‌های رسانه‌های جمعی دارد.
کاظم نظری
چکیده
این پژوهش بر پایه نظریه‌ای بیانی در مورد نمایش تلویزیونی بر اساس نوع ارتباط بین فضای تولید و اجراء و فضای دریافت مخاطب صورت گرفته است. هدف مقالهءتعریف ماهیت و ساختار نمایش تلویزیونی با توجه به فنون و روشهای ارتباطی برای دستیابی به بیان خاصی است که می‌توان از این گونه برنامه‌سازی انتظار داشت. به نظر نگارنده، نمایش تلویزیونی بهعنوان ...
بیشتر
این پژوهش بر پایه نظریه‌ای بیانی در مورد نمایش تلویزیونی بر اساس نوع ارتباط بین فضای تولید و اجراء و فضای دریافت مخاطب صورت گرفته است. هدف مقالهءتعریف ماهیت و ساختار نمایش تلویزیونی با توجه به فنون و روشهای ارتباطی برای دستیابی به بیان خاصی است که می‌توان از این گونه برنامه‌سازی انتظار داشت. به نظر نگارنده، نمایش تلویزیونی بهعنوان رسانهای که همزمان از امکانات نمایشی تئاتر و تکنیکهای تلویزیون بهره می‌برد، سبب شکلگیری رسانه و البته هنری متفاوت با بیانی نو شده است. با سلطهء قطعی این بیان بر دو زبان تئاتر و تلویزیون، شاهد شکلگیری و پدیداری نظریه خاصی در عرصهء بیانی رسانه با عنوان نظریهء بیانی نمایش تلویزیونی؛ «پخش - اجرا» هستیم. این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی و براساس مقایسۀ تطبیقی و اسناد کتابخانه‌ای است و بر پایۀ آرای «ریچارد شکنر» و «بلا بالاش» استوار است. نتیجه پژوهش نشان میدهد نظریهء شکنر و نظریه فیلم بالاش؛ در مورد ماهیت نمایشِ تلویزیونی، با سه موضوع کلانِ مادۀ خام، تکنیک ساخت و در نهایت، پخش و اجرای زنده توام است.
محسن نیازی؛ سمیه میری؛ هادی رازقی مله؛ علی فرهادیان
چکیده
امروزه، فناوری‌های نوین ارتباطی و شبکه های اجتماعی نه تنها جنبۀ مادی و اقتصادی زندگی، بلکه چارچوبهای نمادین آن را نیز دگرگون کرده است. تأثیر این شبکه ها به گونه ای است که دیگر نمی توان زندگی افراد و جوامع را بدون آنها تصور کرد. این پژوهش به بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در ابعاد مختلف رضایتمندی (انتشار اخبار، ارتقای ...
بیشتر
امروزه، فناوری‌های نوین ارتباطی و شبکه های اجتماعی نه تنها جنبۀ مادی و اقتصادی زندگی، بلکه چارچوبهای نمادین آن را نیز دگرگون کرده است. تأثیر این شبکه ها به گونه ای است که دیگر نمی توان زندگی افراد و جوامع را بدون آنها تصور کرد. این پژوهش به بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در ابعاد مختلف رضایتمندی (انتشار اخبار، ارتقای سطح اطلاع و آگاهی، میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و اعتماد به رسانه های اجتماعی) کاربران شبکه های اجتماعی مجازی نظیر اینستاگرام، تلگرام، فیسبوک، توییتر در شش ماه نخست سال 1397 در شهر تهران پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی -پیمایشی بوده و از طریق پرسش‌نامه محقق شده است. ۳۸۴ نفر از کاربران شبکه های اجتماعی در شهر تهران جامعۀ آماری این تحقیق را تشکیل میدهند و برای تحلیل داده ها از روش تاپسیس استفاده شده است. بهطور کلی با بررسی نتایج حاصل شده از تحقیق مشخص شد که: در میان عوامل موثر بر رضایتمندی، گزینۀ تلگرام با شاخص 0.98 در رتبۀ اول، اینستاگرام با شاخص 0.97 در رتبۀ دوم، توییتر و فیسبوک در رتبههای سوم و چهارم اهمیت قرار دارند.
احمد ضابطی جهرمی؛ محمد سوران قانعی فرد
چکیده
فیلم مستند توضیحی، در دهه 1930 از میان جنبش مستندسازی گریرسون سر برآورد و با استفاده از گفتار تفسیری «صدای خداگونه»، در خدمت اهداف آموزشی و تبلیغی قرار گرفت. این شیوه از مستندسازی در قالبی بلاغی و استدلالی، مخاطب خود را اغلب با استفاده از صدای یک راوی مورد خطاب قرار میدهد. مستند توضیحی با توجه به تحولات فنی و زیباشناختی و گسترش ...
بیشتر
فیلم مستند توضیحی، در دهه 1930 از میان جنبش مستندسازی گریرسون سر برآورد و با استفاده از گفتار تفسیری «صدای خداگونه»، در خدمت اهداف آموزشی و تبلیغی قرار گرفت. این شیوه از مستندسازی در قالبی بلاغی و استدلالی، مخاطب خود را اغلب با استفاده از صدای یک راوی مورد خطاب قرار میدهد. مستند توضیحی با توجه به تحولات فنی و زیباشناختی و گسترش رسانه تلویزیون، در اواخر دهه 1950 بهعنوان شیوهای پرکاربرد و جدی در مستندسازی تلویزیونی تا به امروز بهکار گرفته شده است. در ایران به دلیل شناخت ناکافی اکثر تهیهکنندگان و کارگردانان سینما و تلویزیون از قابلیتها و نیز تحولات اخیر این شیوه، اغلب آنها با نگاهی کلیشهای و تقلیدوار به تولید این نوع مستند پرداختهاند، بدون اینکه ویژگی‌های ساختاری آن را از جنبههای زیباییشناسی، عمیقاً بشناسند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی ساختار "فیلم مستند توضیحی" و نیز چگونگی استفاده از آن در مستندسازی تلویزیونی است. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای- اسنادی و با هدف شناختِ ویژگی‌های پژوهشی، ساختاری، زیباییشناسی و قابلیت‌های محتوایی مستند توضیحی و چگونگی بهکارگیری آنها در تولید این نوع فیلم مستند، انجام گرفته است
سیدمهدی شریفی؛ حجت سلیم
چکیده
توانایی تاثیرگذاری بر دانش، نگرش، کنش و نهایتاً اقناع مخاطب، از اهداف هرسازمان رسانهای است. تنها رسانه‌هایی می‌توانند به اهداف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی ودیگر اهداف مورد نظر خود دست یابند که در شیوه های ارتباطی توانمندی و مهارت اقناع مخاطب را به وسیله شناخت ظرفیت‌ها و ویژگی‌های انسان و تنظیم فرایند ارتباط بر اساس آن را دارا باشند. ...
بیشتر
توانایی تاثیرگذاری بر دانش، نگرش، کنش و نهایتاً اقناع مخاطب، از اهداف هرسازمان رسانهای است. تنها رسانه‌هایی می‌توانند به اهداف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی ودیگر اهداف مورد نظر خود دست یابند که در شیوه های ارتباطی توانمندی و مهارت اقناع مخاطب را به وسیله شناخت ظرفیت‌ها و ویژگی‌های انسان و تنظیم فرایند ارتباط بر اساس آن را دارا باشند. پیچیدگی و پویایی ابعاد پر رمز و راز شخصیت مخاطبان، نشانگر سختی امکان برقراری ارتباطات اقناعی اثربخش و همچنین ضرورت تدوین مطالعات گسترده در این حوزه است. پژوهش حاضر با روش مرور نظاممند منابع به معرفی و بررسی هفت مورد از این ویژگی‌ها (انگیزهها، ویژگی‌های روانی، باورهای قبلی، قضاوتهای اخلاقی، خلقوخوی، الگوهای ذهنی و سواد رسانهای) که از مهمترین عوامل شناختهشده از شخصیت متنوع مخاطبان است، پرداخته و با تلاش برای دستیابی به تصویری چندبعدی از مخاطبشناسی، سعی بر این دارد تا با ارائه توصیههایی کاربردی، مقدمات برقراری ارتباطات اقناعی اثربخش را مطرح و پیشنهاد کند.
رابعه اقدامی؛ حسن خجسته؛ مجید شریف خدایی
دوره 1، شماره 1 ، پاییز 1397، ، صفحه 65-86
چکیده
مکان یکی از عناصر مهم نمایش رادیویی است که شخصیت را شکل میدهد؛ داستان را پیش می‌برد و حوادث را معنا می‌بخشد. اگر مکان بهدرستی انتخاب شود، فضاسازی هم به درستی صورت خواهد گرفت. مکان و فضاسازی با یکدیگر رابطه‌ای دو سویه دارند. با رعایت قواعد مربوط به انتخاب مکان و صداهای سازنده آن، مخاطبان می‌توانند هنگام شنیدن اثر موقعیت مکانی ...
بیشتر
مکان یکی از عناصر مهم نمایش رادیویی است که شخصیت را شکل میدهد؛ داستان را پیش می‌برد و حوادث را معنا می‌بخشد. اگر مکان بهدرستی انتخاب شود، فضاسازی هم به درستی صورت خواهد گرفت. مکان و فضاسازی با یکدیگر رابطه‌ای دو سویه دارند. با رعایت قواعد مربوط به انتخاب مکان و صداهای سازنده آن، مخاطبان می‌توانند هنگام شنیدن اثر موقعیت مکانی آن را بشناسند و باور کنند. برای بازنمایی مکان در نمایش رادیویی هر اندازه که اصوات متعلق به آن مکان در متن نمایش بیشتر پخش شود، ارتباط مخاطب با برنامه بیشتر میشود و تهیهکنندگان در تجسم مکان برای مخاطبان موفقترعمل میکنند. هدف از پژوهش حاضر، شناخت مکان و یافتن راهی برای ساخت موقعیت مکانی در نمایشهای رادیویی است. با ساخت مکان از سوی تهیهکننده، نویسنده و دیگر عوامل اجرایی می‌توان به قابل درک بودن و حتی هویتمند شدن اثر کمک کرد. این پژوهش به روش کیفی با مطالعه موردی، اسنادی و کتابخانه‌ای، پرسش‌نامه، مصاحبه عمیق و بازشنوایی (مشاهده) انجام شده است.
عاصمه قاسمی
چکیده
این مقاله با بررسی موقعیت شغلی و کار زنان در سازمان صدا و سیما ، درصدد شناسایی مهمترین چالش های حرفه ای زنان شاغل در این سازمان و تأثیر آنها بر بازنمایی زنان در این رسانه است. محقق با استفاده از روش پژوهش کیفی ، داده های تحقیق را در مصاحبه هایی با 30 نفر از زنان فعال در عرصه‌های مختلف رسانهای، مانند مدیریت، کارگردانی، تهیه ...
بیشتر
این مقاله با بررسی موقعیت شغلی و کار زنان در سازمان صدا و سیما ، درصدد شناسایی مهمترین چالش های حرفه ای زنان شاغل در این سازمان و تأثیر آنها بر بازنمایی زنان در این رسانه است. محقق با استفاده از روش پژوهش کیفی ، داده های تحقیق را در مصاحبه هایی با 30 نفر از زنان فعال در عرصه‌های مختلف رسانهای، مانند مدیریت، کارگردانی، تهیه کنندگی و خبرنگاری، جمع آوری و به روش تحلیل تماتیک مورد بررسی قرار داده است که از این طریق ، چهار تم انگیزه ها، خانواده و مادری، چالش‌های سازمانی و جنسیتی شناسایی شده اند. محقق با تحلیل تم چالشها ی سازمانی به این نتیجه رسیده که علی رغم تاکید سیاست های کلان سازمان صدا وسیما بر تکریم جایگاه زنان و نفی شئ انگاری زن در رسانه، زنان در محیط کار خود ، سیاستها و خط مشیهای اجرایی مشخصی در زمینه بسط فرصتها و شرایط پیشرفت کار حرفه‌ای مشاهده نمی کنند. محقق مقاله در انتها پیشنهاد می‌کند که تدوین سیاستها و خط مشیها در این زمینه ، بر اساس الگوی سوم «زن مسلمان ایرانی» در دستور کار این سازمان قرار گیرد.
شهاب اسفندیاری؛ مریم جمعه
چکیده
این مقاله به بررسی جریان‌های آلترناتیو (بدیل) در سینمای جهان و ایران پرداخته و به‌صورت موردی، به آثار به نمایش درآمده در جشنوارۀ فیلم عمّار میپردازد. برای ورود به بحث، ابتدا سه موج سینمای آلترناتیو در تاریخ سینمای جهان به طور اجمالی، بررسی میشود: سینمای مستقل ایالات متحده، سینمای آوانگارد فرانسه و سینمای سوم آرژانتین. شرایط سیاسی، ...
بیشتر
این مقاله به بررسی جریان‌های آلترناتیو (بدیل) در سینمای جهان و ایران پرداخته و به‌صورت موردی، به آثار به نمایش درآمده در جشنوارۀ فیلم عمّار میپردازد. برای ورود به بحث، ابتدا سه موج سینمای آلترناتیو در تاریخ سینمای جهان به طور اجمالی، بررسی میشود: سینمای مستقل ایالات متحده، سینمای آوانگارد فرانسه و سینمای سوم آرژانتین. شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و هنری که در پس‌زمینۀ ظهور هر یک از این موج‌ها وجود داشته، واکاوی میشود تا نسبت آنها با گونههای سینمای آلترناتیو ایران پس از انقلاب اسلامی سنجیده شود. چارچوب نظری مقاله مبتنی بر نظریۀ انتقادی مکتب فرانکفورت است که با ترکیب اقتصاد سیاسی، تحلیل متنی و تحلیل اثرات اجتماعی و ایدئولوژیک، رویکردی انتقادی و فرا رشته‌ای به محصولات و جریان‌های فرهنگی- هنری دارد. در این مقاله در کنار روش توصیفی-تحلیلی، از روش مصاحبۀ عمیق با خبرگان این حوزه و مشاهدۀ مشارکتی در کارگاه‌های مربوط به سینمای آلترناتیواستفاده شده است. این مقاله معلوم می‌کند که نه‌تنها سینمای ایران- به‌واسطۀ تحولات و دگرگونی‌های ناشی از انقلاب اسلامی- به یک «سینمای آلترناتیو» در سینمای جهان تبدیل شده، بلکه درون این سینما نیز جریان‌های آلترناتیو جدیدی ظهور کرده‌اند که به‌دنبال متمایز کردن خود- نه تنها از سینمای جهان، بلکه از جریان اصلی سینمای ایران- هستند. جشنوارۀ فیلم «عمّار» بهعنوان نمونه‌ای از این‌گونه جریان‌ها، در پژوهش حاضر بررسی و وجوه اشتراک و افتراق آن با سایر جریان‌های آلترناتیو سینمای جهان تبیین شده است.
سیمین زمانی؛ نرگس نیکخواه قمصری؛ حسین بصیریان جهرمی
چکیده
پژوهش حاضر به مطالعه نشانه‌شناسانه جنسیت در یکی از آثار مهم سینمایی داریوش مهرجویی پرداخته است. از آنجاکه یکی از مباحث مهم در متون رسانهای و آثار سینمایی، ترکیب جنسیت و مباحث پیرامون زنان از سوی سینماگران مؤلف است، مطالعه جنسیت در سینما بهمنزله پدیدهای اجتماعی-فرهنگی میتواند راهگشای پژوهشگران علوم اجتماعی و مطالعات فرهنگی ...
بیشتر
پژوهش حاضر به مطالعه نشانه‌شناسانه جنسیت در یکی از آثار مهم سینمایی داریوش مهرجویی پرداخته است. از آنجاکه یکی از مباحث مهم در متون رسانهای و آثار سینمایی، ترکیب جنسیت و مباحث پیرامون زنان از سوی سینماگران مؤلف است، مطالعه جنسیت در سینما بهمنزله پدیدهای اجتماعی-فرهنگی میتواند راهگشای پژوهشگران علوم اجتماعی و مطالعات فرهنگی باشد. براین اساس، پژوهش حاضر که در سنت مطالعات فرهنگی در حوزه مطالعات ارتباطات، انتقادی و شناخت واقعی فرهنگ قرار میگیرد، در پی پاسخ به این پرسش است که، داریوش مهرجویی جنسیت و به تبع آن دوگانه زنانه و مردانه را در فیلم بانو چگونه بازنمایی کرده است؟ از آنجا که هدف این مقاله، آشکار کردن لایه‌های رمزگذاریشده از معناست که در ساختار رسانهای سینما و در قالب متون سینمایی روایت میشود، بنابراین روش انجام آن، تحلیل نشانهشناختی است. از سوی دیگر به دلیل آنکه آثار سینمایی از طریق بازنمایی ارزش‌های حاکم به تولید ایدئولوژی و معنا میپردازد، رمزگشایی بازنمایی جنسیت در سینما، نیازمند تحلیل نشانه‌شناسانه از متن است.یافته‌ها نشان میدهد که شخصیت محوری زن (جنس مؤنث) بانو، بهمثابه زنی مدرن، کمحرف و تحصیلکرده، واجد تمایلات و رگه‌های فرهیختگی و فمینیستی و در عین حال از طبقه بالای اجتماع، بازنمایی شده است. همچنین در این فیلم، ایدئولوژی مردسالارانه، مردان را فارغ از طبقه اجتماعی، خودخواه، خودرأی، مستبد، قدرتطلب، دارای نقشی حمایتکننده و در عین حال سلطه‌جویانه برای زنان، تصمیم‌گیرنده، نمایش میدهد.
