نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه صدا وسیما ( نویسنده مسئول)

2 دانشیاردانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

این پژوهش در پی مقایسه، بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های انواع گفتمان‌ و انگاره‌های خبری ساخته شده در دو پایگاه خبر بی.بی.سی فارسی و خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران(ایرنا)، در خصوص  پوشش خبری وقایع خاورمیانه و شمال آفریقا در بازه زمانی دی‌ماه 1389 تا پایان اردیبهشت‌ماه 1390 در کشورهای تونس، مصر، لیبی و بحرین است.  پژوهش می‌کوشد نسبت به سیاست‌های خبری و رسانه‌ای این دو پایگاه فارسی زبان در خصوص تحولات کشورهای عربی حقایقی را مطرح کند. به همین منظور از نظریه‌های انتقادی حوزه خبر همچون چهارچوب‌سازی، نظریه امپریالیسم رسانه‌ای خبر، انگاره سازی و نظریه گفتمان و ایدئولوژی استفاده شده است. تحلیل گفتمان با استفاده از رویکرد گفتمان کاوی ون دایک، روش بکار رفته در این پژوهش پیش است. جامعه آماری این پژوهش، تمام اخبار مربوط به تحولات سیاسی کشورهای عربی تونس، مصر، لیبی و بحرین در خبرگزاری ایرنا و بی.بی.سی فارسی در بازه زمانی مورد نظر است که پس از بررسی جامعه آماری، به روش نمونه‌گیری هدفمند، تعداد 47 خبر انتخاب و مورد گفتمان کاوی قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که متن‌های هر دو پایگاه خبری از لحاظ سبک واژگانی، افراد و نهادهای مطرح شده در متن، غیر سازی، استنادها، پیش­فرض­ها، تلقین و تداعی­ها، مؤلفه­های اجماع و توافق و گزاره­های اساسی در ابتدا، میانه و انتهای وقایع و حوادث رخ داده در این چهار کشور عربی، با هم اختلاف‌های بسیار و شباهت‌های اندکی دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Framing & Media Discourse through News Coverage (A News Discourse Analysis of Farsi BBC & IRNA on the News Coverage of Middle East & North Africa)

نویسندگان [English]

  • mehdi houshyar 1
  • seyed mohammad mehdizadeh 2

1 M.A in Social Communication Sciences, IRIB University(Corresponding Author)

2 Associate Professor at Faculty of Communication, Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

This research is opted to compare and survey the similarities and differences of discourse variety and news image-making in two news networks, “Farsi BBC and Islamic Republic of Iran News Agency (IRNA)”. This will be done on the news coverage in the Middle East and North of Africa in a period from December 2010 to May 2011, in Tunisia, Egypt, Libya, and Bahrain. This research tries to uncover some facts about the news policies of the two Farsi-speaking news agencies concerning reformations in Arab countries. To achieve this goal, critical theories in the realm of news such as Framing, Media Imperialism of News, Image Making, Discourse, and Ideology have been applied. The methodology of the research is based on discourse analysis using Van Dijk’s discourse exploration method. The statistical population of this research is the whole related news about political reformations of Arab countries: Tunisia, Egypt, Bahrain, and Libya, gathered in the 2 News agencies through the mentioned period. After a survey on statistical population with Targeted Sampling, 47 News cases were selected to be explored. The findings of the research show that the 2 agencies have tangible differences in their texts via lexical items, polarization, citations, persons, and institutions. This also implies for pre-suppositions, connotations, and components of consensus agreement, as well as for underlying predicates in the outset, middle, and end of occurred events. These four Arab countries have less in common but abundant differences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • News Coverage
  • News Discourse Analysis
  • Farsi BBC News Agency
  • IRNA
  • Framing Theory
  • آقاگل‌زاده، فردوس (1385). تحلیل گفتمان انتقادی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی (با همکاری دانشگاه تربیت مدرس).
  • رایف، دانیل؛ لیسی، استیفن؛ و فردریک، جی (1381). تحلیل پیام‌های رسانه‌ای (مترجم: مهدخت بروجردی علوی). تهران: سروش (اثر اصلی: بی‌تا).
  • فرقانی، محمد مهدی (1382). راه دراز گذار؛ تحول گفتمان توسعة سیاسی در ایران. تهران: فرهنگ و اندیشه.
  • فرکلاف، نورمن (1379). تحلیل انتقادی گفتمان (مترجم: گروه مترجمان). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات ‌رسانه‌ها.
  • گل‌بخشی، حسن (1387). (عنوان). پایان‌نامة کارشناسی ارشد. تهران: دانشکدة صدا و سیما.
  • لطفی پورساعدی، کاظم (1372). درآمدی به سخن‌کاوی. مجلة زبان‌شناسی. بهار و تابستان.
  • مهدی‌زادة طالشی، سیدمحمد (1383). بازنمایی ایران در مطبوعات غرب: تحلیل انتقادی گفتمان (نیویورک تایمز، گاردین، لوموند و دیولت 2000 -1997 میلادی)، پایان‌نامة دکتری. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
  • نیک‌ملکی، محمد (1384). تحلیل گفتمان اخبار شبکه‌های العالم و الجزیره با تأکید بر رویدادهای عراق. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. تهران: دانشکدة صدا و سیما.
      • ون‌دایک، تئون ای (1382). مطالعاتی در تحلیل گفتمان؛ از دستور متن تا گفتمان‌کاوی انتقادی (مترجم: گروه ‌مترجمان). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها (اثر اصلی: بی‌تا).
    • Gamson WA, Modigliani (1987). The changing culture of affirmative action. In Research in Political Sociology. ed. RD Braungart. 3:137–77. Greenwich, CT: JAI.
    • Ghanem, S (1997). Filling in the tapestry: The second level of agenda setting. In M. McCombs, D. L. Shaw, & D. Weaver (Eds.), Communication and democracy. Mahwah, NJ: Erlbaum. 3–14.
    • Scheufel, d ;& Tewksbury, d (2007). Framing, Agenda setting, and Priming, Journal of Communication. vol 57. No 1.