نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد مهدی مولایی ¹
• حامد طالبیان ²
• امید جهانشاهی ³

¹ استادیار گروه روزنامه‌نگاری، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

² کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

³ دکتری مدیریت رسانه، دانشکده ادبیات علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران.

چکیده

فعالیت مؤثر سازمان صدا و سیما در اینترنت، مستلزم شناسایی عناصر آیندة مرتبط با فضای مجازی است. در این پژوهش، از روش «پویش محیط» بهره گرفته‌ایم تا در مسیر این شناخت قرار گیریم. هدف تحقیق، شناسایی عوامل کلیدی در محیط رقابت، نیروهای پیش‌ران در محیط خارجی، پیش‌مشخص‌ها و عناصر روندگونه و عدم قطعیت‌هاست. برای انجام پویش محیط، دو مدل «پِست» برای تحلیل محیط دور و مدل «پورتر»، برای تحلیل محیط رقابت، استفاده شده است. این عوامل، با نظرات خبرگان، شامل: مدیران سازمان صدا و سیما و کارشناسان حوزه‌های مرتبط- براساس دو معیار اهمیت و عدم‌قطعیت- امتیازدهی شدند. مرور منابع نظری و تجربی داخلی و خارجی، مطالعات مرتبط پیشین و برگزاری جلسات هم‌ا‏‌ندیشی بین پژوهشگران- با بهره‌گیری از الگوهای پویش محیط- منجر به شناسایی ۵۹ عامل شد. با رتبه‌بندی عوامل، مهم‌ترین روندها و عناصر نسبتاً پیش‌مشخص آیندة مؤثر بر فعالیت سازمان صدا و سیما و عدم‌قطعیت‌های اصلی در افق ایران ۱۴۰۴ مشخص شدند. در موضوعاتی از جمله: برخورداری از نیروی انسانی کارآمد و توانمند، جایگاه کسب‌‏وکارهای مبتنی بر فاوا در اقتصاد ایران و... روندها معرفی شدند. در میان عدم‌قطعیت‌های کلیدی، از 10 مورد اول، 6 مورد در محیط دور و 4 مورد در میان عوامل محیط رقابت تعریف شده‌اند که نشان‌دهندة آینده‌ای پیچیده و رقابتی است و امکان کنترل کامل آن وجود ندارد. در نهایت، لازم است سازمان صدا و سیما آمادگی برای رویارویی با آینده را کسب کند، در همین راستا پیشنهادهایی در این پژوهش، مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها

• آینده‌پژوهی
• پیش‌ران‌های آینده
• فضای مجازی
• صدا و سیما در اینترنت
• ایران ۱۴۰۴

20.1001.1.26764091.1399.3.10.1.4

عنوان مقاله [English]

Futures Studies of Effective Factors on IRIB’s Activity in Internet (Iran 2025 Perspective)

نویسندگان [English]

• Mohammad Mahdi Mowlaei ¹
• Hamed Talebian ²
• Omid Jahanshahi ³

¹ Assistant Professor, Department of Journalism, Faculty of Communication Sciences, Allameh Tabataba'i University,Tehran, Iran. (Corresponding Author)

² M.A. in Social Communication Sciences, Faculty of Communication Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

³ Ph.D. in Media Management, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University Tehran, Iran.

چکیده [English]

In order to trace IRIB’s influential activities inside Internet, it necessitates recognizing the future elements which are connected to cyberspaces. In this research, we have utilized “Environmental Scanning” to get on track of this recognition. This research aims to identify key elements in a competitive environment, driving forces in the external environment, and what are the default & trending factors together with uncertainties. To establish the environment scanning,2 study models namely,” PEST” & “PORTER” were applied. The first one for macro environment analysis and the second one for the competitive environment. These factors were marked & ranked via the views of IRIB experts and other related connoisseurs of the field. The process was done by measuring 2 scales of Importance & Uncertainty. A review of theoretical & experimental resources both from domestic & external origins, studying the related literature review, holding forums - taking advantage of environment scanning patterns- led us to recognize 59 factors on the whole. By ranking them, the most important trends and relatively default factors of the future which affect the activity of IRIB and the main uncertainties of Iran’s 2025 perspective, were identified. In subject matters such as liable human resources, the position of the businesses dependent on info-tech of Iran’s economy…. and the trends were introduced. Among the first 10 cases of key uncertainties, 6 were of the macro environment and 4 from the competitive environment, these were defined to show that the future is complex and competitive. Consequently, it cannot be controlled completely. Finally, it seems that IRIB should be necessarily prepared to face such a challenging future. There are suggestions proposed in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

• Futures Studies
• IRIB in Internet
• Iran 2025