نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه مطالعات اجتماعی، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، تهران، ایران.

4 دانشیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

5 استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22085/jiscm.2021.137124

چکیده

هدف این پژوهش تحلیل رمان احتمالاً گم‌ شده‌ام نوشتۀ سارا سالار و تبیین این مسئله است که، در جامعۀ ایرانی، میان روابط اجتماعی با مفاهیم روان‌شناسانه و کهن‌الگوهای یونگ چه نسبتی وجود دارد و کهن‌الگوها چگونه روابط ما را با خود و دیگران تحت تأثیر قرار می‌دهند. بر این اساس، با کاربست ترکیبی نظریۀ پنجرۀ جوهری جوزف لوفت و هری اینگهام و کهن‌الگوهای یونگ (آنیما و آنیموس، سایه، اعداد و نماد)، شخصیت‌های این رمان تحلیل شده‌اند. نگارندگان، پس از خوانش رمان، با توجه به نظریۀ پنجرۀ جوهری و مفاهیم نظریات یونگ دربارۀ کهن‌الگوها، به این نتیجه رسید که راوی برای مواجه‌شدن با ناحیۀ کور و پنهانِ خود نقاب از صورت برمی‌دارد و برای یک روز، درحالی‌که زندگی در زمان حال را تعلیق کرده، گذشته‌اش را استیضاح می‌کند؛ به حیاط مربعی‌شکل ناخودآگاه خود می‌رود و با منطقه‌ای از شخصیت خویش که برای دیگران و خودش ناشناخته است مواجه می‌شود. در این روایت که در طول یک روز اتفاق می‌افتد، راوی بارها با ناحیۀ پنهان و کور خود مواجه می‌شود؛ از دریچۀ این شناخت است که می‌خواهد از گم‌شدن در گذشته رهایی یابد و در زندگی حال به تعادل برسد. راوی با شناخت ناخودآگاه جمعی (ناحیۀ ناشناختۀ) خود و در پی آن، با خودگشودگی و افشا، منطقۀ گشودۀ شخصیت خود را گسترش می‌دهد و در برقراری ارتباط با خود و دیگران به تعادل می‌رسد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Application of Johari Window Theory in Analyzing Social Relationships (Based on Jung’s Analytical Approach)

نویسندگان [English]

  • mahdiyeh bakhshi 1
  • Sarvenaz Torbati 2
  • Ali Jafari 3
  • Seyed Mohammad Dadgaran 4
  • Habib Saburi 5

1 Ph.D Student, Department of Communication Sciences, Faculty of Humanities, East Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Social Communication Sciences, Faculty of Humanities, East Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. (Corresponding Author)

3 Assistant Professor, Department of Social Studies, Organization for Educational Research and Planning (OERP), Tehran, Iran.

4 Associate Professor, Department of Social Communication Sciences, Faculty of Communication Sciences and Media Studies, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

5 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Humanities, East Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The present article seeks to analyze the novel "I’m Probably Lost" to explain the relationship between social relations in the Iranian society and Jung's psychological concepts and archetypes, and that how do archetypes affect our relationships with ourselves and others? Accordingly, with a combined application of Joseph Luft and Harrington Ingham's theory of Johari Window and Jung’s archetypes; anima and animus, shadows, numbers and symbols are analyzed concerning the characters of this novel. After reading the novel, looking at the Johari Window and the implications of Jung's theories about archetypes, the author observed that the narrator removes the mask to face her blind and hidden area. And for one day, she suspends his present life, interrogates her past, goes to her subconscious square yard and encounters an unknown area of ​​her character that is hidden and unknown to others and herself. In this narration, which happens to be repeated in one day, the narrator is confronted with her hidden and blind area. It is through the lens of this knowledge that she wants to get rid of being lost in the past and reach balance in the present life. The narrator expands the open area of ​​her character by recognizing her collective subconscious (the unknown area) and then by self-disclosure and disclosure. And it strikes a balance in communicating with oneself and others.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychoanalytic Criticism
  • Archetype
  • Johari Window
  • Stream of Consciousness
  • Novel
اپلی، ارنست (1371). رویا و تعبیر رویا. ترجمه دلارا قهرمان. تهران: انتشارات فردوس.
آذرنیوار، لیلا (1390). نقد و تحلیلی بر رمان سمفونی مردگان عباس معروفی. پایان‌نامۀ کارشناسی ‌ارشد. دانشگاه علامه طباطباییئی.
ایمانی، محمدتقی، تقی آذرخش و مهدی اسماعیل‌تبار (1385). مدیریت از آغاز تا پست‌مدرن. تهران: فرهنگ سبز.
پاینده، حسین (1394 الف). گشودن رمان. چاپ چهارم. تهران: انتشارات مروارید.
پاینده، حسین (1394 ب). گفتمان نقد (مقالاتی در نقد ادبی). چاپ سوم. تهران: انتشارات نیلوفر.
پاینده، حسین (1395). داستانهای کوتاه در ایران (داستان‌های مدرن). تهران: انتشارات نیلوفر.
خسروی، نوشین (1395). بررسی کنش گفتاری در دو رمان فارسی (سمفونی مردگان و چراغها را من خاموش میکنم)، پایان‌نامۀ کارشناسی ‌ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام.
رابرتسون، رابین (1395). یونگ‌شناسی کاربردی. ترجمۀ ساره سرگلزایی. چاپ چهارم. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ زندگی.
رابرتسون. رابین (1398). کهن الگوهای یونگی، ترجمه بیژن کریمی، تهران: نشر دف.
سالار، سارا (1398).  احتمالاً گم شده‌ام، . تهران: نشر چشمه.
شمیسا، سیروس (1394). داستان یک روح (شرح و متن کامل بوف کور صادق هدایت)، ). چاپ سوم، . تهران: انتشارات میترا.
شوالیه، ژان و آلن گربران (1378). فرهنگ نمادها، ترجمه سودابه فضائلی، تهران: جیحون.
فرهنگی، علی‌اکبر (1391). ارتباطات انسانی، . تهران: انتشارات رسا.
فون فرانتس، ماری لوییز (1384). فرآیند فردیت، انسان و سمبول‌هایش، ترجمه محمد سلطانیه، تهران: نشر جامی.
کاسیرر، ارنست (1387). زبان و اسطوره، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر نقره.
گرین. ویلفر دال (1376). مبانی نقد ادبی، ترجمه فرزانه طاهری، تهران: نیلوفر.
مقدمی، صدیقه و احمد گلی (1392). «نقد رمان تنگسیر با تکیه بر نقد کهن‌الگویی یونگ»، همایش گردهمایی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران، دانشگاه زنجان.
یاوری، حورا (1374). روانکاوی و ادبیات. چاپ اول. تهران: انتشارات تاریخ ایران.
یوسفی، محمد (1391). تحلیل جامعهشناختی شخصیت در دو رمان (سال بلوا و سمفونی مردگان) از عباس معروفی، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بیرجند.
یونگ، کارل گوستاو (1395 الف). روان‌شناسی ضمیر ناخودآگاه. ترجمۀ محمدعلی امیری. چاپ هفتم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 
یونگ، کارل گوستاو (1395 ب). مشکلات روانی انسان مدرن. ترجمۀ محمود بهفروزی. چاپ سوم. تهران: نشر جامی.
یونگ، کارل گوستاو (1396 الف). انسان و سمبولهایش. ترجمۀ محمود سلطانیه. چاپ یازدهم. تهران: نشر جامی.
یونگ، کارل گوستاو (1396 ب). ناخودآگاه جمعی و کهنالگو. ترجمۀ فرناز گنجی و محمدباقر اسمعیل‌پور. تهران: نشر جامی.
Luft, J. & Ingham, H. (1955). ‘The Johari window, a graphic model of interpersonal awareness’. Proceedings of the western training laboratory in group development246, 2014-2003.