نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت رسانه، دانشکده ارتباطات و رسانه، دانشگاه صدا و سیما. تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

2 کارشناسی ارشد مدیریت رسانه، دانشگاه سوره. تهران، ایران.

10.22034/jiscm.2020.254758.1161

چکیده

«عدالت رسانه‌ای» از نظر محققان، فعالان و مدیران رسانه­ ای، دارای تعاریف مختلفی است. با توجه به کمبودهای ادبیات نظری در این زمینه و عدم توجه به جنبه‌های مختلف عدالت رسانه­ ای و رسانه‌های عدل‌گستر، هدف پژوهش حاضر، بررسی و کشف چیستی مفهوم عدالت رسانه ­ای است. داده­ های تحقیق از طریق مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته با 24 تن از کارشناسان و مدیران حوزۀ ارتباطات، رسانه و عدالت، جمع­ آوری و با استفاده از روش تحلیل مضمون، تجزیه و تحلیل شده است. یافته­ های این پژوهش شامل 5 رویکرد در تعریف مفهوم عدالت رسانه‌ای است. این رویکردها عبارت‌اند از: «عدالت رسانه‌ای از منظر مصرف‌‌کنندگان و کارگزاران رسانه‌ها»، «تعریف عدالت رسانه‌ای ذیل شبکۀ ملی اطلاعات»، «عدالت رسانه‌ای به‌مثابه عدالت در کارکردهای رسانه»، «عدالت رسانه‌ای از فرستنده تا گیرندۀ پیام» و «عدالت رسانه‌ای و تعادل‌بخشی اجتماعی». یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مفهوم عدالت رسانه­ ای، با جایگاه رسانه در نهادهای مختلف اجتماعی، کارکردهای مختلف رسانه برای مخاطبان و دسترسی مخاطبان به رسانه از بُعد نرم ­افزاری و سخت­ افزاری مرتبط است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Conceptualization of Media Justice from the Experts Perspective

نویسندگان [English]

  • Siavash Salavatian; 1
  • Meysam Yaghobi 2

1 Assistant Professor, Department of Media Management, Communication and Media Faculty, IRIB University, Tehran, Iran. (Corresponding Author)

2 M.A. in Media Management, Soore University.

چکیده [English]

“Media Justice” has different definitions for media managers, activists & researchers. Regarding the scarce literature review in this field and the neglect of different aspects of media justice, the present research is opting to survey and explore the essence of Media Justice. The data of the research has been collected via semi-structured interviews with 24 experts and communication managers of this field. The Theme analysis method has been applied to analyze the data. The findings of the research include 5 approaches in defining Media justice. These approaches are as follows: Media Justice from the perspective of consumers & employees, sender-message-channel-receiver, and social equilibrium. The outcome of the research declares that the concept of Media Justice is in relation to the position of media in different social institutions, different functions of media for the audience, and how media is in reach of audience through a hardware & software mechanism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media Justice
  • Justice Oriented Media
  • Media Law
  • Fairness of Access to Media
-آتیزن، اﺳﺘﻨﻠﯽ (1367). مسائل اجتماعی. ماهنامۀ فرهنگ. 425-411.
-اصفهانی، راغب (1370). مفردات الفاظ قرآن. بیروت- لبنان: انتشارات دارالشامیه.
-انصاری، باقر (1386). حقوق ارتباط جمعی. تهران: انتشارات سمت.
-بورقانی فراهانی، سهیلا؛ و رضایی، مصطفی (1394). اخلاق حرفه‌ای در سازمان‌های رسانه‌ای. کتاب مهر. شمارۀ 16
-بیچرانلو، عبدالله (1390). تبیین مفهوم عدالت زبانی با رویکرد قرآنی به‌منظور طراحی محتوای زبانی سیستم خط‌مشی‌گذاری سیمای جمهوری اسلامی ایران. دکتری. دانشکدۀ ارتباطات دانشگاه تهران.
-جلیلی، وحید (1388). مناظره با علی مطهری در برنامۀ دیروز، امروز، فردا.
-جمشیدی، محمدحسین (1380). نظریۀ عدالت از دیدگاه ابونصر فارابی، امام خمینی(ره) و شهید صدر. تهران: پژوهشکدۀ امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی.
-دشتی، محمد (1388). ترجمۀ نهج‌البلاغه. قم: انتشارات مشرقین.
-رالز، جان (1376). عدالت و انصاف و تصمیم‌گیری عقلانی (مترجم: مصطفی ملکیان). فصلنامۀ نقد و نظر. 3 (2). 4.
-ساعی، منصور (1388). بازنمایی ابعاد تاریخی و سیاسی هویت ملی در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران (مطالعۀ موردی سریال‌های تلویزیونی تاریخی درجۀ الف در سه دهه پس از انقلاب اسلامی ایران). پژوهش سیاست نظری. شمارۀ 7.
-سورین، ورنر جوزف؛ و تانکارد، جیمز (1397). نظریات ارتباط جمعی (مترجم: علیرضا دهقان). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-صلواتیان، سیاوش؛ و فرهنگی، علی‌اکبر؛ حضوری، مژگان (1397). مقایسۀ ادراک عدالت رسانه‌ای از برنامه‌های صدا و سیما بین مردم فقیر و غنی شهر تهران. مطالعات بین‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ. 8(15)، 89-117.
-صلواتیان‌، سیاوش؛ و مراد کهوری، ایمان؛ رزمجو، علی اکبر (1398). ادراک عدالت رسانه‌ای مخاطبان محلی از برنامه‌های شبکه‌های استانی صدا و سیما: مطالعۀ موردی شبکۀ استانی کرمان. مطالعات بین‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ. 9 (18). 166-131.
-محققی، محمد (1395). شناسایی معیارهای عدالت خبری برای رسانۀ ملی. کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ارتباطات و رسانۀ دانشگاه صدا و سیما.
-مطهری، مرتضی (1372). عدل الهی. تهران: انتشارات صدرا.
-معتمدنژاد، کاظم، و معتمدنژاد، رؤیا (1386). حقوق ارتباطات. تهران: دفتر مطالعات و توسعة رسانه‌ها.
-مک‌کوایل، دنیس (1385). درآمدی بر نظریۀ ارتباطات جمعی. (مترجم: پرویز اجلالی). تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
-مهدی‌زاده، سید محمد (1393). نظریههای رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: انتشارات همشهری.
-Braun, V; & Clarke, V (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology. 77-101.
-Gangadharan, S. P (2014). Media justice and communication rights. In Communication Rights and Social Justice (pp. 203-218). Palgrave Macmillan, London.
-Mercado, A (2019). Mediated images of success: Hegemonic media representations and social justice. Communication Teacher. 33 (2). 94-98.
-Chia, S. C (2020). Seeking justice on the web: How news media and social norms drive the practice of cyber vigilantism. Social Science Computer Review. 38 (6). 655-672.